Επόμενη Συνάντηση (θέμα: η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών)

επόμενη συνέλευση Σαββατο 9 Φλεβάρη ΕΜΠ (Στουρνάρα, Εξάρχεια)
Κτήριο Γκινη 15.00
Αυτοοργάνωση στην Εκπαίδευση
1) Η «αξιολόγηση» φέρει  ταξικό πρόσημο.
2) Τα παιδαγωγικά υποκείμενα  βρίσκονται σε σχέση διαρκούς  διαπραγμάτευσης με τις θεσμοποιημένες  εκπαιδευτικές νόρμες.
3) Οι εντάσεις μεταξύ  των διαφορετικών ορθολογικοτήτων  χρήζουν θεματοποίησης και κριτικής διερεύνησης.
4) Η αξιολόγηση  προϊδεάζει  τους εκπαιδευόμενους στην ποσοτικοποίση  των κοινωνικών σχέσεων μέσω του χρήματος.
5) Ο βαθμός επικυρώνει  ως αναγκαία τη συνολική θεσμοθετημένη  εκπαιδευτική διαδικασία.
6) Η εκπαιδευτική ισοπολιτεία  επιτρέπει στο κράτος να ασκεί  και ταυτόχρονα να αποκρύβει  την ταξική πολιτική του λειτουργία.
7) Το εκπαιδευτικό σύστημα  επιλογής καθιστά την ανισότητα  καθολικό βίωμα στους εκπαιδευόμενους.
8) Στους καπιταλιστικούς  κοινωνικούς σχηματισμούς οι  εκπαιδευτικοί μηχανισμοί είναι  δομικά διαχωρισμένοι από την  παραγωγή.
 

3 Ερωτο/απαντήσεις για τον αντι-φασισμο– Gilles Dauve

απο τη βιβλ/θηκη του      rioter

1. Μπορεί το προλεταριάτο να εμποδίσει την καπιταλιστική κοινωνία απ’ το να μετατρέπεται κατά περιόδους σε δικτατορία;

Όχι. Η ταξική σύγκρουση ορίζει τη σύγχρονη εποχή, όπως και τα επίκεντρα γύρω από την υποταγή ή/και την αντίσταση της εργατικής τάξης, την ανταρσία, την εξέγερση… Δε σημαίνει ότι τα αφεντικά θα μπορούσαν να εκτρέψουν την πολιτική ροή ανά πάσα στιγμή και να αποφύγουν τις παρενέργειες της ίδιας της απόπειράς τους να αλλάξουν την ιστορία.

Για παράδειγμα, η ενεργή ταξική σύγκρουση καθόρισε τη γέννηση και τη ζωή της Δημοκρατίας της Βαιμάρης. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η επανάσταση οξύνθηκε στη Γερμανία από τις συνδυασμένες δυνάμεις δημοκρατίας και φασισμού (τα Freikorps που χρησιμοποιήθηκαν από την σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση υπό το SPD για να τσακίσουν τις εργατικές εξεγέρσεις του 1919-1920, ήταν αυθεντικές φασιστικές ομαδοποιήσεις, από τις οποίες θα προκύψουν πολλοί μετέπειτα υψηλόβαθμοι ναζί). Το σύστημα της Βαϊμάρης οικοδομήθηκε πάνω στις προλεταριακές επιθέσεις και υποχωρήσεις. Οι εργάτες τότε υπέπεσαν σε μια υποβαθμισμένη και συσκοτισμένη αδυναμία: το συμβουλιακό κίνημα περιορίστηκε σε έναν γραφειοκρατικό θεσμικό μηχανισμό, και η επανάσταση που απέτυχε άνοιξε το δρόμο για ένα σοσιαλιστικού προσανατολισμού καθεστώς με κυρίαρχη την αριστερά. Οι πιέσεις που εξασκούσε η εργατική τάξη, και η σύγκρουση μεταξύ μιας ρεφορμιστικής πλειοψηφίας και επαναστατικών μειοψηφιών, διαμόρφωσαν το κλίμα αυτής της μεταπολεμικής περιόδου. Ακόμα κι όταν ανέβηκαν σε θέσεις εξουσίας δεξιοί πολιτικοί, ακόμα και με τον Hintenburg ως πρόεδρο (το SPD κάλεσε να τον ψηφίσουν ως ανάχωμα εναντίον του Hitler…), οι εργάτες διατηρούσαν τον δυναμισμό των πρώτων μερών της Βαιμάρης, και καμιά φορά, την αποφασιστικότητά τους.

Όμως τα συνδυασμένα κι εχθρικά βάρη του SPD και του KPD αποτελούσαν τις ξεχωριστές αδυναμίες τους. Με το κραχ του 1929, όταν ακόμα και η κυρίαρχη τάξη έπρεπε να πειθαρχηθεί, το κεφάλαιο αυτή τη φορά ανακάλυψε ότι δεν είναι μόνο οι ριζοσπάστες αλλά ακόμα και οι αξιοσέβαστοι συνδικαλιστές ηγέτες που θα μπορούσαν να αποτελούν ένα κίνδυνο. Ο αστικός-ρεφορμιστικός συμβιβασμός τέθηκε σε κίνηση από τους εργάτες 14 χρόνια πριν γίνει περισσότερο κατάρα παρά ευχή.

Ο Χιτλερισμός δεν ήταν αναπόφευκτος, με τους χοντροειδείς και δολοφονικούς τρόπους του. Όμως στις 30 Γενάρη 1933, μια ισχυρή κεντρική εξουσία, ήταν αυτό που άκουγες παντού, και οι μόνες επιλογές που έμεναν στη Γερμανία ήταν απόλυτα κρατιστικές και καταπιεστικές, ρυθμιζόμενες πέρα από κει που έφτανε το προλεταριάτο.

Παραδόξως, είναι η ίδια δύναμη της μισθωτής εργασίας (ρεφορμιστών και ριζοσπαστών) που της στερεί κάθε λόγο στη ρύθμιση των πραγμάτων.

2. Πόσο μπορεί να συνεισφέρει ο αντιφασισμός σε ένα επαναστατικό κίνημα;

Καταρχήν, ο αντιφασισμός δεν είναι ένα ομοιογενές φαινόμενο. Ο Durruti, ο Orwell, και ο Santiago Carrillo όλοι τους συγκαταλέγονται στους αντιφασίστες. Όμως, το ερώτημα παραμένει: Ενάντια σε τι είναι ο αντιφασισμός; Και υπέρ τίνος ακριβώς πράγματος;

Είμαι ενάντια στον ιμπεριαλισμό, είτε γαλλικός, είτε βρετανικός, αμερικανικός ή κινέζικος. Δεν είμαι όμως «αντιιμπεριαλιστής», μιας και μια αυτό δηλώνει μια πολιτική τοποθέτηση που υποστηρίζει και τα εθνικο-απελευθερωτικά κινήματα που αντιτίθενται σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Είμαι (όπως και το προλεταριάτο) ενάντια στο φασισμό, είτε παίρνει τη μορφή του Hitler είτε του Le Pen. Δεν είμαι «αντιφασίστας» μιας και αυτή είναι μια πολιτική τοποθέτηση που θεωρεί το φασιστικό κράτος ή τη φασιστική απειλή σαν έναν πρώτο και κυρίαρχο εχθρό που πρέπει να καταστραφεί με κάθε κόστος, π.χ. συμμαχώντας με τους αστούς δημοκράτες ως το μη-χείρον, ή αναβάλλοντας την επανάσταση για όταν ο φασισμός θα έχει νικηθεί.

Αυτή είναι η ουσία του αντιφασισμού. Ο «επαναστατικός αντιφασισμός» είναι μια αντίφαση όρων, ένα οξύμωρο. Οτιδήποτε κομμουνιστικό αναπόφευκτα πάει πέρα από το πλαίσιο του αντιφασισμού, και αργά ή γρήγορα συγκρούεται μαζί του. Όταν οι ισπανοί εργάτες πήραν τα όπλα ενάντια στη στρατοκρατία τον Ιούλιο του ’36, προφανώς πολεμούσαν το φασισμό, όμως (όπως κι αν αποκαλούσαν τον εαυτό τους) δε δρούσαν ως αντιφασίστες, καθώς η κίνησή τους στόχευε τόσο τους φασίστες όσο και το δημοκρατικό κράτος. Κατόπιν, ωστόσο, όταν αφέθηκαν να παγιδευτούν μέσα στα θεσμικά πλαίσια, έγιναν «αντιφασίστες», πολεμώντας τους φασίστες εχθρούς τους, ενώ την ίδια στιγμή υποστήριζαν τους δημοκράτες εχθρούς τους.

Επαναστατικές κριτικές του αντιφασισμού έχουν επανειλημμένα κατηγορηθεί ότι σαμποτάρουν την μάχη ενάντια στο φασισμό, ότι είναι «αντικειμενικοί» σύμμαχοι του Franco ή του Hitler, κάτι που συχνά φτάνει στο «υποκειμενικό»- Η τραγική ειρωνεία είναι ότι μόνο το προλεταριάτο και οι κομμουνιστές είναι ουσιώδεις αντίπαλοι του φασισμού. Ο αντιφασισμός είναι πάντοτε περισσότερο υποστηρικτής της δημοκρατίας παρά πολέμιος του φασισμού: δε θα πάρει αντι-καπιταλιστικά μέτρα για να απωθήσει το φασισμό, και θα προτιμήσει την ήττα του παρά να ρισκάρει ένα προλεταριακό ξέσπασμα. Δεν ήταν ατύχημα ούτε λάθος που οι ισπανοί αστοί και οι σταλινικοί σπατάλησαν χρόνο και ενέργεια για να εξολοθρεύσουν τις αναρχικές αγροτικές κομμούνες, όταν υποτίθεται ότι έκαναν τα πάντα για να κερδίσουν τον πόλεμο: η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα τους δεν ήταν ούτε υπήρξε ποτέ η συντριβή του Franco, αλλά το να διατηρήσουν τις μάζες πειθαρχημένες.

Οπότε, το ζήτημα δεν είναι αν υπάρχουν πολλά είδη αντιφασισμού, και ότι μη-επαναστατικά αντιφασιστικά στοιχεία μπορούν να γίνουν επαναστατικά, όπως μπορούν φυσικά και πολλοί άλλοι, αλλά ότι ο αντιφασισμός ως τέτοιος, προκειμένου να αποφύγει ένα δικτατορικό κράτος, υποκύπτει στο δημοκρατικό κράτος. Αυτή είναι η φύση του, η λογική του, το αποδεδειγμένο παρελθόν του, και όλα τα «ναι μεν αλλά» σχετικά με αυτό, πνίγηκαν στο αίμα της Βαρκελώνης του Μάη του ’37, των εργατών που ήλπιζαν να ξεπεράσουν τον συμβιβαστικό αντιφασισμό. Ο αντιφασισμός δεν είναι μια συνάντηση που πάει κάποιος και υιοθετεί ένα νέο πρόγραμμα. Δεν είναι μια μορφή: έχει δικό του περιεχόμενο και πολιτική ουσία. Δεν είναι ένα «αστικό» μόρφωμα όπου η προλεταριακή ανατροπή θα μπορούσε να φωλιάσει τη σάρκα της.

Δε χρειάζεται να πω, ότι αυτό που προτείνω δεν είναι οι καθαρογραμμίτες κομμουνιστές που παίρνουν μέρος μόνο σε επιθέσεις εναντίον της μισθωτής εργασίας και μένουν αμόλυντοι από κάθε αντιφασιστική ομάδα, περιμένοντας από αυτές το πολύ-πολύ να συμβαδίσουν με τους ίδιους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απόρριψη του κάθε τι φασιστικού (εθνισμός, ρατσισμός, σεξισμός, εθνικισμός, νόμος και τάξη, αντιδραστική κουλτούρα κλπ) είναι συχνά ένα πρώτο βήμα προς την ανταρσία. Πράγματι, αρκετοί νέοι άνδρες και γυναίκες παίρνουν μέρος σε διαδηλώσεις ενάντια στο γαλλικό «Εθνικό Μέτωπο» επειδή καταλαβαίνουν ότι τους ζητά ακόμα περισσότερη υποταγή σε μια κοινωνική τάξη που μισούν, κι όχι επειδή αποτελεί απειλή για την κοινοβουλευτική δημοκρατία που ούτως ή άλλως δεν τους ενδιαφέρει και τόσο. Εδώ εισέρχονται και οι πολιτικάντηδες που προσπαθούν να χειραγωγήσουν αυτήν την κίνηση σε μια υποστήριξη της δημοκρατίας. Αυτές οι τυχαίες χειρονομίες θα αναπτυχθούν σε μια κριτική των θεμελίων αυτού του κόσμου αν αρνηθούν τη βάση του αντιφασισμού: το σεβασμό για το δημοκρατικό καπιταλισμό. Μόνο καταδεικνύοντας τα ζητήματα αυτά μπορούμε να συνεισφέρουμε στην ωρίμανση αυτή.

Το τσάκισμα του φασισμού σημαίνει να καταστρέφουμε τις προϋποθέσεις του, δηλαδή τα κοινωνικά αίτιά του, δηλαδή τον καπιταλισμό.

3. Πως μπορούμε να πολεμήσουμε μια από τις χειρότερες διασπαστικές δυνάμεις στο εσωτερικό του προλεταριάτου: το ρατσισμό;

Πάντως σίγουρα όχι με το να προσθέτουμε το ρατσισμό ως άλλο ένα θέμα στην ατζέντα του αντι-καπιταλισμού.

Ο ρατσισμός πιάνεται από μια διαφορά. Ο αντιρατσισμός κάνει το αντίθετο: δίνει έμφαση σε κάτι κοινό που ο ρατσισμός διαιρεί. Αυτό το κοινό στοιχείο είναι συνήθως η ανθρωπότητα ή η ανθρωπιά. Τώρα, όταν η αστική τάξη κάνει επίσης έκκληση σ’ αυτό, σε σχέση με τους εργάτες της, πώς μπορούν να φέρουν αντίρρηση οι επαναστάτες; Προφανώς το κοινό στοιχείο δεν μπορεί να είναι το ίδιο γι αυτούς που διευθύνουν αυτόν τον κόσμο και γι αυτούς που θέλουν να τον αλλάξουν.

Στην πραγματικότητα, αυτό που τείνουμε να κάνουμε είναι να αντικαθιστούμε το «είμαστε όλοι άνθρωποι», με το «είμαστε όλοι προλετάριοι». Λέμε λοιπόν: α) ένας μαύρος εργάτης είναι το ίδιο με έναν λευκό εργάτη, β) και οι δύο δεν είναι το ίδιο με ένα μαύρο αφεντικό ή ένα λευκό αφεντικό. Το ζήτημα είναι ότι αυτό δε χτυπά τον ρατσισμό. Υποστηρίζει την αλληλεγγύη, όπως και θα πρεπε, αλλά η αλληλεγγύη βρίσκεται σε έλλειψη, ακριβώς λόγω του ρατσισμού. Έτσι, απλώς αντικαθιστούμε τον ανθρωπιστικό αντιρατσισμό με έναν προλεταριακό. Ωστόσο και οι δύο αντιμετωπίζουν το ρατσισμό με την πιο επιφανειακή του μορφή, αγνοώντας τα αίτιά του.

Το ’68, αν και υπήρχαν ρατσιστές, ανάμεσα και στους μισθωτούς, η γαλλική αστική τάξη δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το ρατσισμό ως μείζον εργαλείο διαίρεσης, λόγω της τάσης για ενότητα που επέφερε ο μαζικός ταξικός αγώνας. Αργότερα, καθώς η μαχητικότητα των εργατών υποχώρησε, εμφανίστηκαν οι διαιρέσεις. Για να αναφέρουμε ένα μόνο σημαντικό σημείο, η απεργία του 1983 στο Talbot αποκάλυψε ένα αυξανόμενο σχίσμα ανάμεσα στους λεγόμενους εγχώριους και ξένους εργάτες της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μια τέτοια εξέλιξη ήταν περισσότερο αποτέλεσμα παρά αιτία. Είναι μόνο σύμπτωση που το 1983-4 ήρθε η άνοδος του Εθνικού Μετώπου; Δεν είναι η έλλειψη κατάλληλων αντιρατσιστικών εκστρατειών που βοήθησε τον Le Pen να κερδίσει γύρω στο 15% των ψήφων. Είναι η παρακμή της συλλογικής αντίστασης ανάμεσα στους εργαζομένους. Ο ρατσισμός εκδηλώνεται ως μια ιδεολογία, αλλά δεν είναι πρώτιστα ιδεολογικός. Είναι ένα πρακτικό φαινόμενο, μια κοινωνική σχέση: μια από τις πιο ζοφερές όψεις του ανταγωνισμού ανάμεσα στους μισθωτούς εργαζομένους, μια συνέπεια της παρακμής των κοινοτήτων ζωής και αγώνα. Η «φυλετικοποίηση» της εργατικής τάξης πάει χέρι χέρι με την εξατομίκευση.

Το προλεταριάτο δεν είναι αδύναμο επειδή είναι διαιρεμένο: είναι η αδυναμία του που τρέφει τη διαίρεση. Έτσι, ό,τι το κάνει πιο δυνατό είναι που χτυπάει το ρατσισμό. Ενώ αποφεύγει τον οργανωμένο ανθρωπιστικό αντιρατσισμό, μπορεί κανείς να πολεμήσει το ρατσισμό, όπου τον αντιμετωπίζει στην πραγματική ζωή, όπως πολλοί μη-ρατσιστές προλετάριοι κάνουν σε μια παμπ, σ ένα μαγαζί ή σε μια ουρά, αναδημιουργώντας ενός είδους αυτόνομες κοινότητες.

Για παράδειγμα, το κίνημα του Δεκέμβρη του ’95 έβαλε τέλος στη ρητορική του Le Pen. Αναλόγως, ένας αριθμός ταραχών έχουν φέρει κοντά ανθρώπους από τη βόρεια Αφρική, μαύρης και «λευκής» καταγωγής.

Το κομμουνιστικό κίνημα έχει ταυτόχρονα ένα ταξικό κι ένα ανθρώπινο περιεχόμενο. Μια ενδιαφέρουσα ερώτηση είναι: ποιες ταξικές αγωνιστικές δράσεις φέρνουν τους προλετάριους μαζί, και τείνουν έμπρακτα να χτυπούν τον ρατσισμό;

Οι εργάτες μπορεί να είναι μαχητικοί και ρατσιστές την ίδια στιγμή.

Το 1922, τα αφεντικά στην Νότια Αφρική μείωσαν τους μισθούς των λευκών εργατών στα ορυχεία και άνοιξαν έναν αριθμό θέσεων εργασίας στους μαύρους. Οι διαδηλώσεις των «λευκών» κατέληξαν σε λουτρά αίματος: πάνω από 200 εργάτες σκοτώθηκαν. Όπως και στις απεργίες ενάντια στην γυναικεία ή τη ξένη εργασία, ήταν κι αυτή μια αυτό-άμυνα των μισθωτών, στη χειρότερη μορφή της.

Από την άλλη, όταν η Ολλανδία βρισκόταν υπό την κατοχή της ναζιστικής Γερμανίας, οι Ολλανδοί εργάτες κατέβηκαν σε απεργία ενάντια στις διακρίσεις και τις απελάσεις που υφίσταντο οι Εβραίοι και οι Εβραίοι εργαζόμενοι.

Το κλειδί, για να κατανοήσουμε την αντιδραστική στάση των εργατών της Νότιας Αφρικής ή την αλληλεγγύη των Ολλανδών, δε βρίσκεται στο δίπολο ρατσισμός/αντιρατσισμός. Τα μυαλά στοιχειώνονται από κοινωνικές σχέσεις και δράσεις του παρελθόντος. Όσο πιο ανοιχτή, διεθνής, δυνητικά οικουμενική και συνεπώς «ανθρώπινη» είναι μια διεκδίκηση ή μια δράση, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να στριμωχτεί σε ένα σεξιστικό, ξενοφοβικό ή ρατσιστικό πλαίσιο.

Φανταστείτε ένα χώρο εργασίας. Ένας αγώνας για να σώσουμε τις δουλειές μας θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα να φέρει την εργατική δύναμη πιο κοντά στο ρατσισμό απ’ ό,τι, ας πούμε, η διεκδίκηση 20 λιρών αύξησης την εβδομάδα για κάθε έναν εργαζόμενο. Το πρώτο παγιδεύει τους ανθρώπους σε αμυντικές χειρονομίες, τους απομονώνει στη «δική τους» υπόθεση, τους διαχωρίζει από τους άλλους χώρους εργασίας και τελικά και μεταξύ τους (ποιος θα «πάρει πόδι», ελπίζω να είναι κανένας συνάδελφος, κι όχι εγώ!). Όσο ταπεινή κι αν είναι η δεύτερη διεκδίκηση ενώνει τους προλεταρίους ασχέτως γένους, εθνικότητας ή επαγγελματικής ικανότητας, και μπορεί να τους συνδέσει και με άλλους χώρους εργασίας πέραν του δικού τους, καθώς κι άλλοι άνθρωποι μπορεί να πάρουν ανάλογες πρωτοβουλίες ζητώντας για μια τέτοια αύξηση, ή για κάτι ακόμα πιο ενοποιητικό.

Μερικές διεκδικήσεις και τακτικές ενισχύουν τις επαγγελματικές, τοπικές ή «φυλετικές» διαφορές. Αλλες ανοίγουν το δρόμο για τη συμμετοχή μιας ολοένα και μεγαλύτερης κοινότητας, ανοίγουν νέα θέματα και γκρεμίζουν τις «εθνικές» κλπ διαιρέσεις.

Ο μόνος τρόπος να νικήσουμε το ρατσισμό είναι να τον αντιμετωπίσουμε σε ένα γενικό και «πολιτικό» επίπεδο, δείχνοντας με ποιον τρόπο οι διακρίσεις μεταξύ των προλεταριων (και ο ρατσισμός ακόμα περισσότερο απ’ όσο η ξενοφοβία) πάντοτε καταλήγουν με τους ίδιους τους προλεταριους σε πολύ πιο δυσμενή, υποβαθμισμένη, καθυποταγμένη θέση.

Ο ρατσισμός πρέπει να αντιμετωπιστεί, όμως όχι σαν ένα ξεχωριστό ζήτημα, και ποτέ ως μια παρανοϊκή ιδεολογία που πρέπει να συντριβεί από μερικούς θερμόαιμους.

Δείτε ακόμα: Φασισμός και Μεγάλο Κεφάλαιο – Gilles Dauve

 

 

Το εξαιρετικό παιχνίδι του εμφυλίου πολέμου – Tiqqun

***

Η μετάφραση έγινε από το http://www.bloom0101.org/grandjeu.pdf, όπου μπορούν να βρεθούν πολλά ακόμη κείμενα σχετικά με το περιοδικό Tiqqun, και την “Αόρατη Επιτροπή”.

Το εξαιρετικό παιχνίδι του εμφυλίου πολέμου – Tiqqun http://rioter.info

Κανών υπ’ αρ. 1
Μέχρι νεωτέρας, άπαντα τα δικαιώματά σας καθίστανται ανενεργά. Ασφαλώς, θα ήτο καλό να διατηρούσατε για λίγο την ψευδαίσθηση ότι έχετε ακόμα τέτοια. Επίσης, δεν θα τα παραβιάσουμε παρά μόνο ένα προς ένα, ανά φορά και περίσταση.

Κανών υπ’ αρ. 2
Καλά θα κάνετε να είστε συνεργάσιμοι: Δε μιλάμε πια για τήρηση της νομιμότητας, για το Σύνταγμα κι άλλα τέτοια τρυφηλά απαυγάσματα περασμένων εποχών. Εδώ και καιρό, όπως θα έχετε ήδη παρατηρήσει, έχουμε περάσει νόμους που μας τοποθετούν υπεράνω του νόμου και -σε ό,τι το αφορά- του Συντάγματος.

Κανών υπ’ αρ. 3
Είστε απομονωμένοι, αδύναμοι, συγχυσμένοι, κακοποιημένοι. Είμαστε η πλειοψηφία, οργανωμένοι, ισχυροί κι εμείς ξέρουμε. Κάποιοι θα έλεγαν ότι είμαστε ένα είδος μαφίας. Λάθος, είμαστε
Η Μαφία, αυτή που έχει εκτοπίσει κάθε άλλη τέτοια. Εμείς και μόνον, είμαστε σε θέση να σας παρέχουμε προστασία από το χάος του κόσμου. Γι αυτό μάλιστα, μας ευχαριστεί να σας χώνουμε καλά μες το κεφάλι την αίσθηση της αδυναμίας σας, της “ανασφάλειάς” σας. Γιατί αυτή, είναι ανάλογη με την κερδοφορία της μαφίας μας.

Κανών υπ’ αρ. 4
Το παιχνίδι, απ’ τη μεριά σας, συνίσταται στο να δραπετεύσετε ή έστω να αποπειραθείτε να το σκάσετε. Με το να δραπετεύσετε, εννοούμε: Να ξεπεράσετε την κατάσταση της εξάρτησής σας. Προς στιγμήν, ας το παραδεχτούμε, είστε απόλυτα εξαρτημένοι από μας, σε κάθε πτυχή της ζωής σας. Παράγουμε αυτά που τρώτε, μολύνουμε τον αέρα που αναπνέετε, είστε στο έλεός μας για το παραμικρό, και πάνω απ’ όλα, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα ενάντια στην παντοδυναμία της αστυνομίας μας, για την οποία επιφυλάσσουμε κάθε κάλυψη, όσον αφορά τόσο τη δράση όσο και την εκτίμησή της.

Κανών υπ’ αρ. 5
Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να αποδράσετε μόνοι. Είναι απαραίτητο να ξεκινήσετε χτίζοντας την αναγκαία αλληλεγγύη. Προκειμένου να γίνει το παιχνίδι πιο δύσκολο, έχουμε προοικονομήσει τη ρευστοποίηση κάθε αυτόνομης κοινωνικής σχέσης. Έχουν άπασες υποκατασταθεί απ’ την εργασία: την κοινωνικότητα υπό έλεγχο. Μπορείτε να της διαφύγετε μέσω της κλοπής, της φιλίας, του σαμποτάζ και της αυτοοργάνωσης. Διευκρινιστικά, όλα τα μέσα της απόδρασής σας, τα κάναμε να συνιστούν ποινικά αδικήματα, εγκλήματα.

Κανών υπ’ αρ. 6
Επανάληψη μήτηρ μαθήσεως: οι εγκληματίες είναι οι εχθροί μας. Αλλ’ εσείς μπορείτε να κρατήσετε αυτό: οι εχθροί μας είναι εγκληματίες. Ακόμα και μεταξύ των λιγότερο πιθανόν να λιποτακτήσουν, ο καθένας ανάμεσά σας είναι ένας δυνητικά εγκληματίας. Γι αυτό είναι καλό να κρατούμε τους αριθμούς που καλέσατε απ’ το τηλέφωνό σας, να μπορούμε να σας εντοπίσουμε ανά πάσα στιγμή μέσω των κινητών σας, και να γνωρίζουμε τις συνήθειές σας απ’ τις πιστωτικές σας κάρτες.

Κανών υπ’ αρ. 7
Στο μικρό μας παιχνίδι, αυτοί που θα βγουν απ’ την απομόνωσή τους θα ονομάζονται από δω και στο εξής “εγκληματίες”. Όσον αφορά αυτούς που έχουν τα κότσια να αμφισβητήσουν την κυριαρχία μας, ας τους αποκαλούμε “τρομοκράτες”, τί λέτε; Αυτοί, θα μπορούν να δολοφονούνται ελεύθερα.

Κανών υπ’ αρ. 8
Γνωρίζουμε καλά, πως η ζωή στην κοινωνία μας προσφέρει τόση απόλαυση όσο κι μια διαδρομή με τον προαστιακό. Ότι μέχρι στιγμής, ο καπιταλισμός, παρ’ όλον τον πλούτο του, δεν έχει παράγει παρά παγκόσμια απόγνωση. Ότι η τάξη μας -τρώγοντας τις σάρκες της- δεν έχει άλλο επιχείρημα πέρα απ’ τις σφαίρες της για να διαφυλαχτεί. Αλλά τί θέλετε πιά; Αφού, έτσι είναι! Σας έχουμε αφοπλίσει πνευματικά, σωματικά και διατηρούμε το μονοπώλιο όλων αυτών που απαγορεύονται σε σας: βία, ενοχή, αορατότητα. Ειλικρινά, το ίδιο δε θα κάνατε κι εσείς στη θέση μας;

Κανών υπ’ αρ. 9
Είστε όλοι φυλακισμένοι.

Κανών υπ’ αρ. 10
Δεν υπάρχουν άλλοι κανόνες. Όλες οι επιθέσεις επιτρέπονται.

Εκ της Κυβερνήσεως

_

ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΔΕΣ

«Το έθνος μας επήρε τα όπλα κατά των τυράννων του. Τετρακόσιους χρόνους είμεθα σκλάβοι των Οθωμανών και τώρα εγίναμε ελεύθεροι, δώσαντες το αίμα μας δια την ελευθερίαν της πατρίδος. Εις όλα τα μέρη οι Γραικοί πολεμούν δια την ελευθερία των και μόνο εις τα νησιά οι κοτζαμπάσηδες, δεν είδαν με καλό μάτι την ανάστασιν του Γένους. Αυτοί είχαν πάντα το ένα τους και νιτερέσα με τους Οθωμανούς. Μαζί με τους μπέηδες και πασάδες μάς καταπίεζαν, μας έπαιρναν το βιός μας, μας καταφρονούσαν, μας έγδυναν, μας ρουφούσαν το αίμα μας, τσερεμέτιζαν και πλούτιζαν από τον ιδρώτα μας. Αυτοί οι σκλιάδες θέλουν να μας σκλαβώσουν πάλιν, καταλύοντες την ελληνικήν διοίκησιν και καλούντες τον Καπουδάν Πασά να καταλάβει την νήσον μας. Το τι μας περιμένει αν έλθουν οι Τούρκοι το καταλαβαίνετε. Όχι μόνον θα χάσωμεν την ελευθερίαν μας και θα ατιμασθώμεν εις τα όμματα όλων των Ελλήνων και Ευρωπαίων, αλλά θα γίνωμεν τρεις φορές σκλάβοι από την πριν κατάστασίν μας. Αυτό όμως δεν πρέπει να γίνει. Έχωμεν την δύναμιν να εμποδίσωμεν το κακόν, αλλά πρώτα πρέπει να βάλωμεν νέαν τάξιν και να ιδρύσωμεν νέον σύστημα εις τον τόπον μας.

Η νήσος Άνδρος είναι κι αυτή δημιούργημα της φύσεως, καθώς και όλος ο κόσμος. Αλλά όταν εδημιουργήθη κόσμος, δεν υπήρχαν πλούσιοι και πτωχοί, μεγαλοκτήμονες και κολλίγοι. Η ανισότης, η ανέχεια, η δυστυχία, είναι δημιουργήματα όχι του υπερτάτου όντος αλλά των κρατούντων. Εις την αρχαία Ελλάδα και εις τον άλλον κόσμον και προ ολίγων χρόνων εις την Γαλλίαν, εχύθη πολύ αίμα δια να καταργηθούν τα προνόμια των αρχόντων και η ιεραρχική διατήρησις της κοινωνίας. Διότι και ημείς κατά την παρούσαν στιγμήν να μην αποτινάξωμεν όχι μόνον  τον ζυγόν των Τούρκων αλλά και των αρχόντων; Ομιλούν διαρκώς οι τουρκοκοτζαμπάσηδες ότι έχουν δικαιώματα επί της ιδιοκτησίας μας και των εαυτών μας, τα οποία τάχα βγαίνουν από έγγραφα απαρασάλευτα. Αυτό δεν είναι σωστόν. Οι προπάτορες των αρχόντων μας ήλθον εις το νησί μας από άλλα μέρη ως κατακτηταί και με την βίαν εξουσίασαν το καλύτερο μέρος της γης, χωρίς να έχουν προς τούτο κανένα δικαίωμα περισσότερον από τους άλλους, εκτός από το δικαίωμα του ισχυροτέρου. Και άλλους μεν από τους εντόπιους ιδιοκτήτας και καλλιεργητάς εξόντωσαν και άλλους έκαμαν σκλάβους τους. Οι σημερινοί λοιπόν άρχοντες, απόγονοι των κατακτητών και σφετεριστών της γης των πατέρων μας, κανένʼ δικαίωμα δεν έχουν να κρατούν αυτήν δια την ιδικήν των ωφέλειαν και κατατυράννευσιν και λήστευσιν ημών.

Ο καιρός της ελευθερίας μας ήλθεν, ας αποτινάξωμεν λοιπόν τον ζυγόν κι ας καταργήσωμενν τα προνόμια των αρχόντων μας. Όλοι οι Γραικοί θα επικροτήσουν την πράξιν μας και θα συντρέξουν εις την απόφασίν μας αυτήν. Ήλθεν η ώρα να καταργήσωμεν την αθλιότητα, να απαλλάξωμεν την κατάντια μας και να δώσωμεν το παράδειγμα και εις τους λοιπούς νησιώτας και τους άλλους Γραικούς οπού στενάζουν από την αγροτικήν σκλαβιάν.

Η γη ανήκει εις ημάς τους δουλευτάς της και όχι εις τους ολίγους τουρκάρχοντας που την νέμονται με το δικαίωμα του ισχυροτέρου το οποίον απέκτησαν από τους Φράγκους και τους Οθωμανούς κατακτητάς. Ο εθνικός αγών μας δια να πάρει ουσιαστικήν σημασίαν πρέπει να ολοκληρωθεί με την κατάργησιν κάθε προνομίου και κάθε δικαιώματος τα οποία υποβιβάζουν την πλειονότητα των γεωργών εις την κατάστασιν του δούλου. Η ένωσις φέρει την δύναμιν και θα μας δώσει την εξουσίαν να εκτελέσωμεν την απόφασίν μας. Η κοινοκτημοσύνη δεν είναι ζορμπαλίκι, αλλά έργον δικαιοσύνης.

Πρέπει να παύσωμεν να είμεθα κολλιγάδες, όπως επαύσαμεν να είμεθα ραγιάδες. Και αυτό είναι στο χέρι μας αρκεί να μην δειλιάσωμεν. Θα δουλεύωμεν εις το εξής τα φέουδα όλοι μαζί και θα απολαβαίνει τον καρπόν των η κομμούνα μας και θα γίνεται δικαία μοιρασιά της σοδειάς εις όλους τους δουλευτάδες, ανάλογα με τον κόπον τους και τη δούλευσίν τους. Διʼ όλα αυτά θα γίνει σύναξις εις την Μεσαριάν, δια να λάβωμεν από κοινού αποφάσεις. Το φέρσιμό μας αυτό θα μας κάνει πρωτολάτας εις τον δίκαιον αγών όλων των κολλίγων και θα γίνει άκουσμα εις όλα τα μέρη της πατρίδος και εις όλον τον κόσμον και παντού θα μας επαινέσουν και θα μας δώσουν δίκαιον»

«ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΔΕΣ»

ΔΗΜ. ΠΑΣΧΑΛΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΫΡΟΝ

1973

Το κείμενο δόθηκε από τον Δημ. Πασχάλη στο Γ. Κορδάτο και το παρέθεσε ολόκληρο στο έργο του «Κοινωνική Σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως» Εκδόσεις Διεθνούς Επικαιρότητος, Αθήνα 1972

Emma Goldman: Η Κοινωνική Σημασία του Σύγχρονου Σχολείου

Emma Goldman

Η Κοινωνική Σημασία του Σύγχρονου Σχολείου

Για να κατανοήσουμε πλήρως την κοινωνική σημασία του Συγχρόνου Σχολείου, πρώτα πρέπει να κατανοήσουμε  το σχολείο έτσι πως λειτουργεί στις μέρες μας και δεύτερον την ιδέα που διέπει το σύγχρονο εκπαιδευτικό κίνημα.
Τι είναι λοιπόν το σχολείο του σήμερα, ασχέτως αν είναι δημόσιο, ιδιωτικό ή θρησκευτικό;
Είναι για το παιδί ότι είναι η φυλακή για τον κατάδικο και οι στρατώνες για τον φαντάρο – ένα μέρος όπου το κάθε τι χρησιμοποιείται για να κάμψει την θέληση του παιδιού, και ύστερα να την συντρίψει, να την αναπλάσει και να την διαμορφώσει σε ένα πλάσμα ξένο ως προς τον εαυτό του.
Δεν θέλω να πω πως η διαδικασία αυτή γίνεται συνειδητά: δεν είναι παρά ένα κομμάτι ενός συστήματος το οποίο μπορεί να διατηρεί τον εαυτό του μόνο μέσω της απόλυτης πειθαρχίας και ομοιομορφίας. Εκεί νομίζω πως βρίσκεται το μεγαλύτερο έγκλημα της σημερινής κοινωνίας.
Φυσικά, η μέθοδος της αποδόμησης ενός ανθρώπου πρέπει να αρχίσει σε μια πολύ νεαρή ηλικία, του παιδιού εννοώ, γιατί εκείνο το διάστημα ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι πιο εύκαμπτος. Όπως ακριβώς οι ακροβάτες, προκειμένου να αποκτήσουν ικανότητες με τους μύες τους, αρχίζουν να γυμνάζονται και να προπονούνται όταν οι μύες τους είναι ακόμα εύκαμπτοι.
Η αντίληψη συγκεκριμένα πως η γνώση μπορεί να αποκτηθεί μόνο στο σχολείο μέσα από συστηματική εκγύμναση και ο χρόνος στο σχολείο είναι η μόνη περίοδος στην οποία η γνώση μπορεί να ληφθεί, είναι από μόνη της τόσο εξωφρενική ώστε φτάνει για να καταδικάσουμε το σύστημα εκπαίδευσης σαν αυθαίρετο και άχρηστο.
Ας υποθέσουμε πως κάποιος πρότεινε πως τα καλύτερα αποτελέσματα για το άτομο και την κοινωνία θα προέκυπταν μέσα από την καταναγκαστική σίτιση. Ακόμα και ο πιο αδαής δεν θα επαναστατούσε απέναντι σε μια τόσο ηλίθια διαδικασία; Παρόλα αυτά το στομάχι έχει μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα σχεδόν σε κάθε κατάσταση, σε σχέση με το μυαλό. Γνωρίζοντας όλα αυτά, το βρίσκουμε αρκετά φυσικό να έχουμε εξαναγκαστική πνευματική σίτιση.
Πράγματι, θεωρούμε εαυτούς ανώτερους από άλλα έθνη, γιατί έχουμε εξελίξει έναν εξαναγκαστικό εγκεφαλικό αγωγό, μέσα από τον οποίο, για ορισμένες ώρες κάθε μέρα, και για πολλά χρόνια, μπορούμε να επιβάλουμε στο μυαλό του παιδιού μια μεγάλη ποσότητα πνευματικής τροφής.
Ο Emerson είπε εξήντα χρόνια πριν, “Είμαστε μαθητές των λέξεων, είμαστε έγκλειστοι σε σχολεία και κολέγια για δέκα ή δεκαπέντε χρόνια και βγαίνουμε από αυτά κενοί, μνήμες λέξεων, χωρίς να γνωρίζουμε τίποτα”. Από από τότε που γράφτηκαν αυτά τα σοφά λόγια, η Αμερική έχει φτάσει στην παντοδυναμία ενός σχολικού συστήματος, και μέχρι στιγμής βρισκόμαστε καταπρόσωπο με μια απόλυτη αδυναμία αποτελεσμάτων.
Η μεγάλη ζημιά που γίνεται από το σύστημα εκπαίδευσης μας δεν είναι τόσο το ότι διδάσκει πράγματα που δεν έχουν αξία, ότι βοηθάει στην διαιώνιση των προνομιούχων τάξεων, ότι τις βοηθάει στην εγκληματική διαδικασία της κλοπής και της εκμετάλευσης των μαζών. Η ζημιά που το σύστημα προκαλεί έγκειται στον κομπασμό του ότι είναι η πραγματική εκπαίδευση και με αυτό τον τρόπο σκλαβώνει τις μάζες πολύ περισσότερο από ότι θα μπορούσε ένας απόλυτος κυβερνήτης.

Σχεδόν όλοι στην Αμερική, συμπεριλαμβανομένων των φιλελεύθερων και των ριζοσπαστών, πιστεύουν ότι το Σύγχρονο Σχολείο για τις ευρωπαϊκές χώρες είναι υπέροχη ιδέα, αλλά ότι δε μας είναι απαραίτητο. “Κοιτάξτε τις ευκαιρίες που μας δίνονται”, προκυρήσσουν.

Στην πραγματικότητα, οι σύγχρονες εκπαιδευτικές μέθοδοι είναι απαραίτητες στην Αμερική πολύ περισσότερο απ’ότι στην Ισπανία ή οπουδήποτε αλλού, γιατί πουθενά αλλού δεν υπάρχει τόσος λίγος σεβασμός για την προσωπική ελευθερία και την πρωτοτυπία σκέψης. Η ομοιομορφία και η μίμηση είναι το σύνθημα μας. Από τη γέννηση μέχρι να πάψει η ζωή μας, αυτό το σύνθημα επιβάλλεται σε κάθε παιδί ως ο μοναδικός δρόμος προς την επιτυχία. Δεν υπάρχει ούτε ένας δάσκαλος ή εκπαιδευτικός που θα μπορούσε να κρατήσει τη θέση του αν τολμούσε να δείξει την ελάχιστη τάση μη-συμμόρφωσης στην ομοιομορφία και τη μίμηση.

Στη Νέα Υόρκη, μια καθηγήτρια γυμνασίου, η Henrietta Rodman, στην τάξη φιλολογίας της, εξήγησε στα κορίτσια της τη σχέση του George Eliot με τον Lewes. Ένα μικρό κορίτσι μεγαλωμένο σε καθολικό σπίτι, ώντας το υπέρτατο παράδειγμα πειθαρχίας και ομοιομορφίας, αφηγήθηκε το περιστατικό στη μητέρα της.  Η μητέρα το ανέφερε στον ιερέα και ο ιερέας θεώρησε σκόπιμο να αναφέρει την δεσποινίδα Rodman στο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο. Παρόλο που στην Αμερική το Κράτος και η Εκκλησία είναι ξεχωριστοί θεσμοί, το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο κάλεσε την δεσποινίδα Rodman για αναφορά και της κατέστησε σαφές πως αν ξαναέπαιρνε τέτοιες πρωτοβουλίες, θα έχανε τη θέση της

Στο Newark του New Jersey, ο κ. Stewart, ένας πολύ αποτελεσματικός καθηγητής γυμνασίου, προέδρευσε της επιμνημόσυνης συνάντησης για τον Ferrer, προσβάλλοντας έτσι τους Καθολικούς αυτής της πόλης, οι οποίοι άμεσα ξεκίνησαν διαμαρτυρία στο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο. Ο κ. Stewart δικάστηκε και υποχρεώθηκε να απολογηθεί για να κρατήσει τη θέση του. Οι αίθουσες μάθησης μας, από το δημόσιο σχολείο μέχρι το πανεπιστήμιο, δεν είναι παρά ζουρλομανδύες για τους δασκάλους όπως και για τους μαθητές, απλώς γιατί ένας ζουρλομανδύας για το πνεύμα είναι η καλύτερη εγγύηση για μια ανιαρή, άχρωμη, αδρανή μάζα μετακινούμενη σαν αγέλη προβάτων μεταξύ δύο ψηλών τοίχων.

Πιστεύω ότι είναι πια καιρός όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι να ξεκαθαρίσουν το εξής, το παρόν σύστημα μας οικονομικής και πολιτικής εξάρτησης διατηρείται όχι τόσο από τον πλούτο και τα δικαστήρια άλλα από μια αδρανή ανθρώπινη μάζα καταπιεσμένη σε απόλυτη ομοιομορφία, και πως το σχολείο σήμερα είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Δε νομίζω ότι υπερβάλλω, ούτε ότι μόνο έγω έχω αυτή τη θέση. Μεταφέρω από ένα άρθρο στο Mother Earth από το Σεπτέμβρη του 1910 του Dr. Hailman, ενός λάμπρού δασκάλου με σχεδόν 25 χρόνια πείρας, ορίστε τι έχει να πει:

Τα σχολεία μας έχουν αποτύχει γιατί βασίζονται στον καταναγκασμό και τον περιορισμό. Τα παιδιά διατάζονται αυθαίρετα τι, πότε και πως να κάνουν οτιδήποτε. Η πρωτοβουλία, η αυθεντικότητα, η αυτοέκφραση και η ατομικότητα απαγορεύονται. Θεωρείται δυνατό και σημαντικό όλοι να έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα, με την ίδια σειρά και στον ίδιο χρόνο. Η λατρεία του ειδώλου της ομοιομορφίας συνεχίζεται ανοιχτά και σιωπηλά. Και για να βεβαιωθούμε ότι δεν θα υπάρξει ετερόδοξη παρεμβολή, η σχολική επίβλεψη καθορίζει κάθε βήμα καθώς και τον τρόπο και ρυθμό του, ώστε οποιαδήποτε ενοχλητική πρωτοβουλία ή πρωτοτυπία να μην εμφανιστούν όσο περνάει από το χέρι του δασκάλου. Ακόμα ακούμε υπερβολικά να μιλάνε για τάξη, μεθόδους, σύστημα, πειθαρχία, με τον θανατικό τρόπο του παρελθόντος, και όλα αυτά στοχεύουν στην καταστολή παρά την απελευθέρωση της ζωής.

Υπό τις παρούσες συνθήκες, οι δάσκαλοι είναι απλά εργαλεία, αυτόματα που διαιωνίζουν ένα μηχάνημα που παράγει κι άλλα αυτόματα. Επιμένουν να επιβάλλουν τη γνώση τους στον μαθητή, αγνοούν ή καταπιέζουν την ενστικτώδη τους θέληση για χρήση και ομορφιά, και τους σέρνουν ή σπρώχνουν σε μια “λογική” διαδρομή προς την ανιαρή αγγαρεία. Αντικαθιστούν φυσικά κίνητρα που δεν φοβούνται δυσκολίες και προσπάθεια, με κίνητρα εξωτερικού καταναγκασμού και τεχνητών δωροδοκιών, τα οποία, συχνά βασισμένα στον φόβο ή την αντικοινωνική απληστία και τη μισαλλοδοξία, αναστέλλουν την ανάπτυξη της χαράς για εργασία ως αυτοσκοπό της ίδιας της εργασίας, είναι εχθρικές απέναντι στις τελολογικές πράξεις, σβήνουν τη ζωντάνια της δημιουργικής πρωτοβουλίας και τη θέληση της κοινωνικής συνεισφοράς. Αντικαθιστούν αυτά τα αμετάβλητα κίνητρα με εφήμερες και αναλώσιμες ιδιοτροπίες.

Έτσι εμποδίζεται η ανάπτυξη του παιδιού, το μυαλό του αμβλύνεται, και η ίδια του η ύπαρξη διαστρεβλώνεται, καθιστώντας το ακατάλληλο να πάρει μέρος στην κοινωνική πάλη σαν ανεξάρτητος παράγοντας. Δεν υπάρχει τίποτα πιο μισητό σήμερα στον κόσμο και σε οποιοδήποτε περίγυρο από τους ανεξάρτητους παράγοντες.

Το σύγχρονο Σχολείο αποκηρύσσει αυτό το ολοκληρωτικά ολέθριο και αληθινά εγκληματικό εκπαιδευτικό σύστημα. Υποστηρίζει ότι υπάρχει τόση αρμονία μεταξύ καταναγκασμού και εκπαίδευσης όση και μεταξύ τυραννίας και ελευθερίας. Οι δύο αυτές έννοιες είναι τόσο μακρυά η μία από την άλλη όσο και οι πόλοι της γης. Η βασική αρχή του Σύγχρονου Σχολείου είναι η εξής: η εκπαίδευση είναι διαδικασία εκμαίευσης και όχι εισχώρησης, στοχεύει στην δυνατότητα ότι το παιδί πρέπει να αφεθεί ελεύθερο να αναπτυχθεί αυθόρμητα, καθοδηγώντας μόνο του τις προσπάθειες του και επιλέγοντας τους κλάδους της γνώσης που επιθυμεί να μελετήσει. Άρα, ο δάσκαλος, αντί να αντιτίθεται, ή να παρουσιάζει τις απόψεις, προτιμήσεις ή πεποιθήσεις του ως τις μόνες έγκυρες, θα πρέπει να είναι ένα ευαίσθητο όργανο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παιδιού όπως αυτές εκδηλώνονται. Θα πρέπει να είναι μια δίοδος μέσω της οποίας το παιδί θα αποκτήσει μέρος της συσσωρευμένης γνώσης του κόσμου όταν αυτό δείξει έτοιμο και δεκτικό. Επιστημονικά και αποδείξιμα γεγονότα στο Σύγχρονο Σχολείο θα παρουσιάζονται ως γεγονότα, αλλά καμία ερμηνεία οποιασδήποτε θεωρίας, κοινωνικής, πολιτικής ή θρησκευτικής, δεν θα παρουσιάζεται ως έχουσα τέτοιο κύρος ή ιδεολογική υπεροχή που να αποκλείει το δικαίωμα στην κριτική ή και τη δυσπιστία.

Το Σύγχρονο Σχολείο λοιπόν, πρέπει να είναι ελευθεριακό. Κάθε μαθητής πρέπει να αφεθεί ελεύθερος στον πραγματικό εαυτό του. Το κύριο αντικείμενο του σχολείου είναι η προώθηση της αρμονικής ανάπτυξης όλων των ικανοτήτων που κρύβονται μες στο παιδί. Δεν μπορεί να υπάρξει εξαναγκασμός στο Σύγχρονο Σχολείο, ούτε εξαναγκαστικοί κανόνες ή κανονισμοί. Ο δάσκαλος μπορεί να ξυπνήσει, μέσω του ενθουσιασμού του και της ευγένειας του χαρακτήρα του, το λανθάνοντα ενθουσιασμό και ευγένεια των μαθητών του, αλλά θα υπερβεί της ελευθερίες που του δίνει η θέση του μόλις προσπαθήσει να εξαναγκάσει το παιδί με οποιοδήποτε τρόπο.  Το να πειθαρχήσει κανείς ένα παιδί σημαίνει την εγκαθίδρυση πλαστών ηθικών προτύπων, αφού στο παίδι δημιουργείται η εντύπωση ότι η τιμωρία είναι κάτι που θα του επιβάλλεται απ’ έξω, από κάποιον πιο ισχυρό, αντί το ότι είναι η φυσική και αναπόφευκτη αντίδραση και αποτέλεσμα των πράξεων του.

Ο κοινωνικός σκοπός του Σύγχρονου Σχολείου είναι να αναπτύξει το άτομο μέσω της γνώσης και του ελεύθερου παιχνιδιού μεταξύ χαρακτηριστικών ιδιοτήτων, ώστε να γίνει κοινωνικό ον, επειδή έχει μάθει να ξέρει, τον εαυτό του, τη σχέση του με τους συνανθρώπους του και να πραγματώνει τον εαυτό του σε μια αρμονική σύμπραξη με την κοινωνία.

Φυσικά, το Σύγχρονο Σχολείο δεν προτείνει να πετάξουμε ό,τι έχουν μάθει οι εκπαιδευτικοί μέσα από τα λάθη του παρελθόντος. Αλλά παρ’ ότι θα δέχεται την πρότερη εμπειρία, θα πρέπει πάντα να χρησιμοποιεί μεθόδους και υλικά που θα τείνουν να προάγουν την αυτο-έκφραση του παιδιού. Ένα παράδειγμα: ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνεται η έκθεση στο σημερινό σχολείο, σπανίως επιτρέπει στο παιδί τη χρήση είτε κρίσης είτε πρωτοβουλίας. Το Σύγχρονο Σχολείο στοχεύει να διδάξει έκθεση μέσω πρωτότυπων θεμάτων επιλεγμένα από τους μαθητές και τις προσωπικές εμπειρίες ζωής τους. Οι σκελετοί των ιστοριών θα καθορίζονται από τις φανταστικές ή πραγματικές εμπειρίες των μαθητών.

Αυτή η νέα μέθοδος ανοίγει αμέσα μια νέα προοπτική δυνατοτήτων. Τα παιδιά είναι πολύ επηρεάσιμα και πολύ ζωντανά. Πέραν του ότι δεν έχουν ακόμα εξαναγκαστεί σε ομοιομορφία, η εμπειρία τους θα περιέχει αναπόφευκτα περισσότερη πρωτοτυπία, και ομορφιά, από αυτή του δασκάλου. Είναι επίσης λογικό να υποθέσουμε ότι το παιδί ενδιαφέρεται έντονα για ότι αφορά τη ζωή του. Άρα, δεν θα πρέπει η έκθεση που βασίζεται στην εμπειρία και τη φαντασία του μαθητή να δίνει καλύτερο υλικό σκέψης και ανάπτυξης απ’ ό,τι μπορεί να αντληθεί από τη μηχανική παρούσα μέθοδο η οποία, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μίμηση;

Όλοι όσοι, έστω και ελάχιστα, έχουν επαφή με την παρούσα μέθοδο εκπαίδευσης ξέρουν ό,τι στη διδασκαλία ιστορίας το παιδί μαθαίνει ότι ο Carlyle είναι μια “ανθολογία ψεμάτων”. Ένας βασιλιάς εδώ, ένας πρόεδρος παραπέρα και μερικοί ήρωες που πρέπει να λατρεύονται μετά θάνατον, είναι το σύνηθες υλικό που αποτελεί την ιστορία. Το Σύγχρονο Σχολείο, όσο αφορά την διδασκαλία της ιστορίας, πρέπει να παρουσιάσει στο παιδί ένα πανόραμα δραματικών περιόδων και συμβάντων που θα περιγράφει τα κύρια κινήματα και εποχές της ανθρώπινης ανάπτυξης. Πρέπει λοιπόν, να βοηθήσει να αναπτυχθεί στο παιδί μια εκτίμηση για τον αγώνα των προηγούμενων γενεών για πρόοδο και ελευθερία και κατά συνέπεια να αναπτυχθεί ένας σεβασμός για κάθε αλήθεια που στοχεύει στην χειραφέτηση του ανθρώπινου γένους. Η αρχή που διέπει το Σύγχρονο Σχολείο είναι να καταστεί αδύνατη η ύπαρξη του καθοδηγητή, του καθοδηγητή ο οποίος έχει τυφλωθεί από την ασήμαντη εξειδίκευση του και δεν βλέπει τη ζωή που αυτή θα έπρεπε να υπηρετεί, το στενόμυαλο λάτρη της ομοιομορφίας, τον αντιδραστικό που φωνάζει για “περισσότερη ορθογραφία και μαθηματικά και λιγότερη ζωή”, τον αυτάρκη απόστολο της παρηγοριάς, ο οποίος λατρεύοντας ό,τι υπήρξε, δεν βλέπει τι υπάρχει και τι θα έπρεπε να υπάρχει, τον ηλίθιο προσκολλημένο μιας παρακμάζουσας εποχής που διεξάγει πόλεμο ενάντια στο φρέσκο σθένος που πετάγεται από τη γη. Όλους αυτούς, το Σύγχρονο Σχολείο σκοπεύει να τους αντικαταστήσει με ζωή, τον αληθινό ερμηνευτή της εκπαίδευσης.

Μια νέα μέρα ξημερώνει όταν το σχολείο θα υπηρετεί τη ζωή σε όλες της τις φάσεις και ευλαβικά θα ανυψώσει κάθε παιδί στο μέρος που του αρμόζει σε μια κοινή ζωή ωφέλιμης κοινωνικής αποτελεσματικότητας, της οποίας το σύνθημα δεν θα είναι η ομοιομορφία και η πειθαρχία αλλά η ελευθερία, η διεύρυνση, η καλή θέληση και η χάρα για όλους.

Σεξουαλική εκπαίδευση

Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αρνείται να αναγνωρίσει στη νεαρή προσωπικότητα που ανθίζει και αναπτύσσεται, ανεξαρτησία θέλησης και ακεραιότητα ενός ελέυθερα ανεπτυγμένου σώματος, σίγουρα δεν θα αποδεχτεί την αναγκαιότητα αναγνώρισης μιας σεξουαλικής φάσης στο παιδί. Παιδιά και έφηβοι έχουν τα νεαρά τους όνειρα, τα αφηρημένα προμήνυματα της ερωτικής παρόρμησης. Οι αισθήσεις ανοίγουν σιγά-σιγά σαν τα πέταλα ενός λουλουδιού, η επερχόμενη σεξουαλική ωριμότητα ενισχύει τις ευαισθησίες και κάνει πιο έντονα τα συναισθήματα. Νέες προοπτικές, φανταστικές εικόνες, πολύχρωμες περιπέτειες ακολουθούν η μία την άλλη σε μια γρήγορη ακολουθία μπροστά στο σεξουαλικά ενσυνείδητο παιδί. Είναι παραδοχή όλων των ψυχολόγων ότι η εφηβεία είναι η πιο ευαίσθητη και επιδεκτική περίοδος όσον αφορά ασυνήθιστες, φαντασιώδεις και ποιητικές εντυπώσεις. Η λάμψη της νιότης, δυστυχώς μικρής διάρκειας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ξύπνημα του ερωτισμού. Είναι η περίοδος που ιδέες και ιδανικά, στόχοι και κίνητρα, αρχίζουν να ζυμώνονται στο ανθρώπινο στήθος, ό,τι άσχημο και κακό στη ζωή μένει ακόμα καλυμμένο με ένα φαντασιακό πέπλο, γιατί η ηλικία που σηματοδοτεί την αλλαγή από παιδί σε νέο/α είναι όντως η πιο εξαιρετικά ποιητική και μαγική περίοδος σε όλη την ανθρώπινη ύπαρξη.

Πουριτανοί και ηθικολόγοι δεν θα σταματήσουν σε τίποτα για να παραμορφώσουν και να βεβηλώσουν αυτή τη μαγική περίοδο. Το παιδί μπορεί να μην ξέρει τη δική του προσωπικότητα, πόσο μάλλον να έχει συνείδηση της σεξουαλικής της δύναμης. Οι πουριτανοί χτίζουν ένα ψηλό τείχος γύρω από αυτό το μεγάλο ανθρώπινο γεγονός και ούτε μια ακτίνα φωτός δεν επιτρέπεται να διαπεράσει τη συνομωσία της σιωπής. Το να κρατηθεί το παιδί σε βαθειά άγνοια για όλα τα θέματα σχετικά με το σεξ, θεωρείται από τους εκπαιδευτικούς σαν ένα είδος ηθικού χρέους. Σεξουαλικές εκδηλώσεις αντιμετωπίζονται σαν εγκληματικές ροπές, ενώ πουριτανοί και ηθικολόγοι περισσότερο από οποιονδήποτε ξέρουν από προσωπική εμπειρία πως το σεξ είναι τεράστιος παράγοντας. Παρ’όλ’αυτά, συνεχίζουν να εξοστρακίζουν οτιδήποτε μπορεί να ανακουφίσει το κακοποιημένο μυαλό και ψυχή του παιδιού, οτιδήποτε μπορεί να το ελευθερώσει από τον φόβο και το άγχος.

Οι ίδιοι εκπαιδευτικοί ξέρουν τα απαίσια και δυσοίωνα αποτελέσματα της σεξουαλικής άγνοιας. Παρ’όλ’αυτά, δεν έχουν ούτε αρκετή κατανόηση, ούτε και αρκετή ανθρωπινότητα για να ρίξουν το τείχος που έχει στήσει ο πουριτανισμός γύρω από το σεξ. Σαν γονείς, που κακοποιημένοι στην δική τους παιδική ηλικία, τώρα κακομεταχειρίζονται και βασανίζουν τα παιδιά τους για να εκδικηθούν για την δική τους παιδικότητα. Στα νιάτα τους, γονείς και εκπαιδευτικοί, τους ξεκούφαναν να τους λένε πως το σεξ είναι βρώμικο, ποταπό και σιχαμένο. Έτσι, απευθείας ξεκινάνε να φωνάζουν κι αυτοί το ίδιο στα παιδιά τους.

Σίγουρα χρειάζεται ανεξάρτητη κρίση και μεγάλο θάρρος για να απελευθερωθεί κάποιος από τέτοιες εντυπώσεις. Τα δίποδα ζώα που ονομάζονται γονείς δεν έχουν τίποτα από τα δύο. Έτσι, αναγκάζουν τα παιδιά τους να πληρώσουν αυτά το τίμημα της καταπίεσης εις βάρος τους από τους γονείς τους, το οποίο αποδεικνύει ότι χρειάζονται αιώνες διαφώτισης για να αναστραφεί το κακό που έκαναν παραδόσεις και συνήθειες. Σύμφωνα, με αυτές τις παραδόσεις, η αθωότητα έχει γίνει συνώνυμο της άγνοιας, η άγνοια έχει αναχθεί στην υψηλότερη των αρετών και αντιπροσωπεύει τον θρίαμβο του πουριτανισμού. Στην πραγματικότητα, αυτές οι παραδόσεις είναι τα εγκλήματα του πουριτανισμού και έχουν προκαλέσει ανεπανόρθωτα βασανιστήρια, εσωτερικά και εξωτερικά, σε παιδιά και νέους.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε μια για πάντα ότι ο άνθρωπος είναι πολύ περισσότερο σεξουαλικό ον παρά ηθικό ον. Το πρώτο, είναι έμφυτο, το τελευταίο επίκτητο. Όποτε η βαρετή ηθική επιταγή συγκρούεται με την σεξουαλική επιθυμία, η επιθυμία πάντοτε κερδίζει. Αλλά πώς; Στα κρυφά, με ψέματα και απάτες, με φόβο και καταστροφικό άγχος. Στην πραγματικότητα, δεν είναι στην σεξουαλική τάση που κρύβεται η βρωμιά, αλλά στα μυαλά και τις καρδιές των Φαρισσαίων: μολύνουν και τις αγνές, ευαίσθητες εκφράσεις στη ζωή του παιδιού. Πολλές φορές μππορεί κάποιος να παρατηρήσει ομάδες παιδιών μαζί, να ψιθυρίζουν, και να λένε το ένα στο άλλο το μύθο του πελαργού. Κάτι έχουν κρυφακούσει, ξέρουν ότι είναι κάτι τρομερό, απαγορευμένο υπό την απειλή της τμωρίας αν αναφερθεί ανοιχτά, και μόλις αντιληφθούν κάποιον μεγαλύτερο, τρέχουν να φύγουν σαν εγκληματίες που πιάστηκαν επ’αυτοφόρω. Τι ντροπή θα ένοιωθαν αν κάποιος άκουγε τη συζήτηση τους και τι τρομερό να σε κατατάξουν στους κακούς και διεστραμμένους.

Αυτά είναι τα παιδιά που οδηγούνται στο περιθώριο γιατί οι γονείς και οι δάσκαλοι τους αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε ευφυή συζήτηση για το σεξ ως αδύνατη και ανήθικη. Αυτά τα μικρά πρέπει να ψάξουν τη διαφώτηση τους αλλού, και παρόλο που η ικανότητα τους για ανεξάρτητη αναζήτηση είναι μόνο εν μέρει υπαρκτή, παραμένει υγιέστερη από την απατηλή αρετή των ενηλίκων που καταπατούν τα σεξουαλικά συμπτώματα σε ένα παιδί σαν εγκληματικά και ανήθικα.

Στις μελέτες τους οι νέοι συναντούν την εξιδανίκευση της αγάπης. Μαθαίνουν ότι η αγάπη είναι το θεμέλιο της θρησκείας, του καθήκοντος, της αρετής και άλλων θαυμαστών πραγμάτων. Απ’την άλλη, η αγάπη παρουσιάζεται σαν μια απεχθής καρικατούρα εξαιτίας του σεξ. Το μεγάλωμα λοιπόν, και των δύο φύλων μέσα στην αλήθεια και την απλότητα θα βοηθούσε για να απομακρυνθεί αυτή η σύγχιση. Αν στην παιδική ηλικία, άντρας και γυναίκα μάθαιναν μια όμορφη συντροφικότητα, θα εξουδετέρωναν την υπερδομημένη κατάσταση των φύλων και των δύο και θα βοηθούσαν τη χειραφέτηση της γυναίκας πολύ περισσότερο απ’όλη τη νομοθεσία περι δικαιώματων και ψήφου.

Οι περισσότεροι ηθικολόγοι και παιδαγωγοί είναι ακόμα προσκολλημένοι στην απαρχαιωμένη άποψη ότι άντρας και γυναίκα ανήκουν σε δύο διαφορετικά είδη, κινούνται σε διαφορετικές κατευθύνσεις, και ότι κατά συνέπεια, πρέπει να κρατηθούν χωριστά. Η αγάπη, που θα έπρεπε να είναι το κίνητρο για την αρμονική ανάμειξη δύο υπάρξεων, σήμερα απομακρύνει τους δύο ως αποτέλεσμα της ηθικής μαστίγωσης των νέων σε ένα εξαντλημένο, πεινασμένο και άρρωστο αγκάλιασμα. Αυτού του είδους η ικανοποίηση πάντα αφήνει πίσω της μια άσχημη γεύση και μια “βαριά συνείδηση”.

Οι συνήγοροι του πουριτανισμού, της ηθικής, του παρόντος συστήματος εκπαίδευσης, το μόνο που καταφέρνουν είναι να κάνουν τη ζωή συντομότερη, ασχημότερη και πιο ευκαταφρόνητη, και ποιές όμορφες προσωπικότητες θα ανέχονταν κάτι τέτοιο; Είναι λοιπόν μια ανθρώπινη πρόταση η καταστροφή του συστήματος και όλων όσων συμμετέχουν στην υποτιθέμενη εκπαίδευση. Η καλύτερη εκπαίδευση ενός παιδιού πετυχαίνεται με το να το αφήσουμε ήσυχο και να του δώσουμε κατανόηση και συμπόνοια.

Σημειώσεις

[1] Σημείωση του συντάκτη: Ο George Eliot έζησε πολλά χρόνια με τον George Henry Lewes, και εξοστρακίστηκε για αυτή τη σχέση.

Πηγή:

Πάρθηκε 16 Μάρτη 2009 από το http://dwardmac.pitzer.edu/anarchist_archives/goldman/socimportms.html

Από το Emma Goldman Papers, Manuscripts and Archives Division, The New York Public Library, Astor, Lenox and Tilden Foundations

Σ.τ.μ.: Το πρωτότυπο κείμενο πάρθηκε από το site http://theanarchistlibrary.org/social-importance-modern-school

Αυτό ήταν η πρώτη μετάφραση της νέας συλλογικότητας μεταφραστών http://metafrasi.squat.gr/

Καλή η ιδέα της κυβέρνησης-Errico Μαλατέστα

Καλή η ιδέα της κυβέρνησης  από Errico Μαλατέστα

(από Umanita Nova 1920  “Μαλατέστα: Η ζωή και Ιδέες», Freedom Press)


Κανείς δεν μπορεί να κρίνει με βεβαιότητα ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, ποιος είναι πλησιέστερος στην αλήθεια, ή ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη ευδαιμονία για όλους.

Η Ελευθερία σε συνδυασμό με την εμπειρία, είναι ο μόνος τρόπος για να ανακαλύψετε την αλήθεια και τι είναι καλύτερο. Και δεν μπορεί να υπάρξει ελευθερία, εάν δεν υπάρχει το δικαίωμα στο λάθος.

Αλλά όταν κάποιος κάνει λόγο για ελευθερία πολιτικά και όχι φιλοσοφικά, κανείς δε σκέφτεται το μεταφυσικό φάντασμα του αφηρημένου ανθρώπου που υπάρχει έξω από το κοσμικό και κοινωνικό περιβάλλον και το οποίο, όπως κάποιος θεός, “θα μπορούσε να κάνει αυτό που θέλει” στην απόλυτη έννοια της λέξης έξω από την αίσθηση του πραγματικού.

Όταν κάποιος μιλάει για ελευθερία μιλάει για μια κοινωνία στην οποία κανείς δε θα μπορούσε να περιορίσει τους συναδέλφους του χωρίς να συναντήσει σθεναρή αντίσταση, στην οποία, πάνω απ’όλα, κανείς δε θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί και να χρησιμοποιεί τη συλλογική ισχύ για να επιβάλλει τις επιθυμίες του στους άλλους και πάνω στις  ομάδες που είναι η πηγή της εξουσίας.

Ο άνθρωπος δεν είναι τέλειος, συμφωνώ:

Αλλά αυτό είναι ένας λόγος περισσότερο, ίσως ο ισχυρότερος λόγος, για να μη δώσει κανείς τα μέσα  “για την αναχαίτιση της ατομικής ελευθερίας”.

Ο άνθρωπος δεν είναι τέλειος.

Στη συνέχεια, όμως, που θα βρείτε επίσης μία ομαδα ανθρωπων, οι οποίοι δεν αρκουνται να ζήσουν ειρηνικά με τους άλλους, αλλά είναι σε θέση να ελέγχουν τις ζωές των άλλων με αυταρχικό τρόπο;

Και αν υποτεθεί ότι υπήρχε, ποιος θα τους διορίζει;

Θα επιβληθούν οι ίδιοι;

Αλλά ποιος θα μας προστατεύσει από τη βία και την αντίσταση των “εγκληματιών”;

Ή μήπως θα πρέπει να επιλέγεται από τον “κυρίαρχο λαό”, τον οποίο θεωρείται πολύ αδαή και πολύ μοχθηρό για να ζήσει ειρηνικά, αλλά ξαφνικά αποκτά όλες τις απαραίτητες καλές ιδιότητες όταν πρόκειται για να επιλέξει τους κυβερνώντες του;

[σταλθηκε-μεταφραστηκε απο τον Αντ.Σαγκινετο]

(from Umanita Nova 1920; included in ‘Malatesta: Life and Ideas’, Freedom Press)

None can judge with certainty who is right and who is wrong, who is nearest the truth, or which is the best way to achieve the greatest good for each and everyone.

Freedom coupled with experience, is the only way of discovering the truth and what is best; and there can be no freedom if there is a denial of the freedom to err.

But when one talks of freedom politically, and not philosophically, nobody thinks of the metaphysical bogy of abstract man who exists outside the cosmic and social environment and who, like some god, “could do what he wishes” in the absolute sense of the word.

When one talks of freedom one is speaking of a society in which no one could constrain his fellow beings without meeting with vigorous resistance, in  which, above all, nobody could seize and use the collective force to impose his wishes on others and on the very groups which are the source of power.

Man is not perfect, agreed.

But this is one reason more, perhaps the strongest reason, for not giving anyone the means to “put the brakes on individual freedom”.

Man is not perfect.

But then where will one also find men who are not only good enough to live at peace with others, but also capable of controlling the lives of others in an authoritarian way?

And assuming that there were, who would appoint them?

Would they impose themselves?

But who would protect them from the resistance and the violence of the “criminals”?

Or would they be chosen by the “sovereign people”, which is considered too ignorant and too wicked to live in peace, but which suddenly acquires all the necessary good qualities when it is a question of asking it to choose its rulers?