· Τα μέλη των ΕΛΜΕ και των δασκαλικών συλλόγων είναι όχι μόνο δημόσιοι υπάλληλοι απλοί εργαζόμενοι , αλλά και υπάλληλοι με διευθυντική θέση. Στα σωματεία αυτά συνυπάρχουν εργαζόμενοι, διευθυντές και προϊστάμενοι. Οι διευθυντές των σχολείων και οι προϊστάμενοι των γραφείων είναι επίλεκτα στελέχη που ασκούν διοίκηση. Δεν εκλέγονται από τους εκπαιδευτικούς , ούτε είναι κληρωτοί. Επιλέγονται από τα Υπηρεσιακά Συμβούλια , με βαρύνουσας σημασίας συνέντευξη, η οποία επηρεάζει σημαντικά το αποτέλεσμα.
· Οι εκλεγμένοι συνδικαλιστές δεν είναι άμεσα ανακλητοί. Δεν εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση για ένα συγκεκριμένο ζήτημα. Εκλέγονται για να διαχειρισθούν (επί ένα χρόνο) ζητήματα εφ’ όλης της ύλης. Κατά κανόνα η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών αγνοεί τι κάνει και τι λέει ο κάθε εκλεγμένος εκπρόσωπος μέσα στο ΔΣ της ΕΛΜΕ. Έτσι η διοίκηση ακόμα και της πιό μαχητικής ΕΛΜΕ, γίνεται αναγκαστικά ένας γραφειοκρατικός μηχανισμός, που διαχειρίζεται την καθημερινότητα των εργαζομένων.
· Η κοινοβουλευτική λογική διαβρώνει όλο και πιο πολύ τα υπάρχοντα συνδικάτα. Επί πολλά χρόνια οι άνθρωποι της εργασίας εναποθέτουν σε κάποιους «ενεργούς συνδικαλιστές» όχι μόνο τη λύση των καθημερινών προβλημάτων τους, αλλά και την οργάνωση της αντίστασης και των αγώνων. Οδηγούνται έτσι στην παθητικοποίηση και στην ασφυκτική ιδιώτευση.
· Ο συνδικαλισμός στο δημόσιο εμπλέκεται με τη διοίκηση σε βαθμό… κακουργήματος! Πρόεδροι των ΕΛΜΕ γίνονται μετά από κάποιο διάστημα προϊστάμενοι ή καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις στα Υπουργεία. Είναι κοινό μυστικό ότι πολλοί χρησιμοποιούν τη συνδικαλιστική τους δράση για να αποσπάσουν διοικητικές θέσεις.
· Τέλος τα ασθενέστερα και περισσότερο ανασφαλή (εργασιακά) τμήματα των εκπαιδευτικών δεν καλύπτονται από τις ΕΛΜΕ (πχ. Οι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στην ΠΔΣ [προσθ.διδ.στηρ] δεν είναι μέλη των ΕΛΜΕ)
Και τι πρέπει να γίνει; Να εγκαταλείψουμε τις ΕΛΜΕ και τους δασκαλικούς συλλόγους;
Φυσικά όχι . Μπορούμε όμως να ξεκινήσουμε να κάνουμε κάποια πράγματα μέσα και έξω από τις ΕΛΜΕ και τους δασκαλικούς συλλόγους.
Πρώτα-πρώτα ας μην εξωραϊζουμε την πραγματικότητα. Ας μην είμαστε επιεικείς με την ψηφοθηρία και την κοινοβουλευτική λογική που διαβρώνει τις αριστερές παρατάξεις. Μόλις μία αριστερή παράταξη γίνει αναγνωρίσιμη και εκπροσωπηθεί στο ΔΣ μίας ΕΛΜΕ ή ενός συλλόγου αρχίζει να ενσωματώνεται και να μετατρέπεται σε λίγο-πολύ ψηφοθηρική ομάδα .
Δεύτερον, ας ανοίξουμε τη συζήτηση : Τι θα γίνει με τους αδιόριστους εκπαιδευτικούς, που διδάσκουν στο ολοήμερο ή στην ΠΔΣ με καθεστώς ωρομισθίου; Γιατί μένουν επί πολλούς μηνες απλήρωτοι και εμείς αδιαφορούμε; Ξεχνάμε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα;
Τρίτον, ας θυμηθούμε ότι ιδιαίτερα στο χώρο της εκπαίδευσης η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι τα θεσμοθετημένα όργανα ξεπερνώνται συχνά Ισως χρειάζεται να οργανωθεί μία ανοιχτή εκδήλωση που να αποκαλύψει τι δείχνει η ζωή και η πρόσφατη ιστορία του κινήματος στην εκπαίδευση.
· Στις φοιτητικές και μαθητικές καταλήψεις η αυτοοργάνωση είναι κυρίαρχη. Τα 15μελή και τα ΔΣ των φοιτητικών συλλόγων παραγκωνίζονται αμέσως μόλις ξεκινήσει ο αγώνας. Αυτό έγινε το 79-80 με τον αγώνα ενάντια στον 815. Το ίδιο έγινε και το 1991 με τον Κοντογιανόπουλο. Οι καταλήψεις και οι συγκρούσεις του 1991 δεν κηδεμονευόνταν ούτε από θεσμοθετημένα εκλεγμένα ΔΣ ούτε από 15μελή μαθητικά συμβούλια. Κάθε απόφαση κατάληψης συνοδευόταν και από εκλογή μίας άμεσα ανακλητής συντονιστικής επιτροπής
· Οι καταλήψεις στα εξεταστικά κέντρα το 1998 δεν οργανώθηκαν από θεσμοθετημένα όργανα. Το κίνημα στηρίχθηκε σε δικές του δομές αυτοοργάνωσης. Ούτε η ΟΛΜΕ ούτε οι τοπικές ΕΛΜΕ κηδεμόνευαν ή έλεγχαν το κίνημα αυτό. Οι καταλήψεις και οι συγκρούσεις έξω από τα εξεταστικά οργανώθηκαν από επιτροπές αδιορίστων -αναπληρωτών.
· Το Φθινόπωρο του 1998 γεννήθηκαν οι «Επιτροπές Αγώνα ενάντια στο Νόμο Αρσένη». Οι επιτροπές αυτές συσπείρωναν εκπαιδευτικούς, μαθητές, γονείς και φοιτητές. Ηταν μία σημαντική μορφή αυτοοργάνωσης που εξαπλώθηκε γρήγορα στις συνοικίες της Αθήνας και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη των μαθητικών καταλήψεων.
· Στις μεγάλες απεργίες διαρκείας των εκπαιδευτικών η βάση ανέδειξε επιτροπές αγώνα που δεν κηδεμονεύονταν από τα θεσμοθετημένα όργανα. Στην απεργία του Ιανουαρίου 1997 εξεγερμένοι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης επέβαλαν στην ηγεσία της ΔΟΕ να στηρίξει την απεργία των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας. Ουσιαστικά τα γραφεία της ΔΟΕ ήταν υπό διαρκή κατάληψη. Στην πρόσφατη απεργία του 2006 οι εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στον Πειραιά προχώρησαν στη δημιουργία απεργιακής επιτροπής που δε βρισκόταν υπό την κηδεμονία του ΔΣ της ΕΛΜΕ….
Τέταρτον σε κάθε δασκαλικό σύλλογο και ΕΛΜΕ μπορούμε ενδεχομένως να επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε ανοιχτές επιτροπές αγώνα . Οι επιτροπές αυτές θα έχουν στόχο να ενεργοποιούν και εκπαιδευτικούς που θέλουν να δράσουν συλλογικά, οργανωμένα και ακηδεμονευτα για ζητηματα που οι ιδιοι θεωρουν οτι αξιζει να παλεψουν.
Το ζήτημα της αυτοοργάνωσης στην εκπαίδευση δεν είναι μόνο ένα θεωρητικό-πολιτικό-ιστορικό ζήτημα. Η κρίση θέτει το ζήτημα αυτό σήμερα . Το ζήτημα πρέπει να αρχίσει να τίθεται . Ας σκεφτούμε πώς.